راهنمای مرحله به مرحله برای تعمیر شیر دوش قدیمی

نمی توان برای تمامی موارد جزئی به دنبال استادکار بود. بسیاری اوقات، مشکلی که در خانه به وجود می آید، به حدی کوچک است که پدر خانواده خودش دست به کار می شود و شرم می کند که به دنبال استادکار برود. برای مثال تعویض یک عدد واشر از این دست موارد است. از طرفی اگر از این موارد کوچک هم سررشته نداشته باشیم، بدون شک انجام ندادن آن بر انجام دادن آن ارجحیت دارد. از این رو در این مطلب مختصری از چگونگی تعمیر شیر دوش قدیمی را برای شما همراهان عزیز چارسو آماده کرده ایم. ادامه این مطلب را برای به دست آوردن تخصص در امر تعمیر شیرآلات از دست ندهید.

تخصص و دست به آچار بودن

در بیشتر خانواده ها افرادی پیدا می شوند که دست به آچارند. این افراد معمولاً همه فن حریف هستند و تمامی موارد را می توانند درست کنند. لقب آچار فرانسه نیز برای این اشخاص مناسب است. معمولاً این نقش به عهده پدر خانواده است. هرچند فرزندان و در موارد معدود خانم ها نیز به درجه آچار فرانسگی دست پیدا می کنند.

تعمیر شیرآلات جزء مواردی است که هر فردی باید از آن سررشته داشته باشد. از شیرآلات حمام گرفته تا شیرآلات آشپزخانه و دستشویی و روشویی هر روزه مورد استفاده قرار می گیرند. هر لحظه ممکن است واشری خراب شود؛ شیر آبی چکه کند؛ یا سوپاپ شیر حمام از کار بیفتد. از همین رو نمی شود بلافاصله به تعمیرکار مراجعه نمود.

شیرآلات قدیمی و جدید

امروزه محصولات ساختمانی تنوع زیادی پیدا کرده است. در گذشته های نه چندان دور، شیرهای تکی یکه تازی می کردند. اکنون نیز در حیاط بسیاری خانه های قدیمی می توان این شیرها را مشاهده کرد.

پس از مدتی و با ورود آب‌گرم‌کن به خانه ها و سپس همه گیر شدن پکیج های آب گرم، شیرهای مخلوط عرصه را بر شیرهای قدیمی تنگ کردند. اکنون نیز تنوع شیرآلات به حدی رسیده که نمی توان انتخاب ساده و درستی بین این همه محصول داشت. شیرآلات فلکه ای و سپس اهرمی و اکنون نیز دیجیتالی و هوشمند تعداد انتخاب خانواده ها را بسیار بالا برده اند.

هنوز هم بسیاری خانواده ها از شیر دوش قدیمی برای حمام های خود استفاده می کنند. مخصوصاً اگر در حمام شما وان وجود نداشته باشد، به احتمال زیاد از همین نوع شیر استفاده می کنید. خراب شدن شیر حمام بسیار متداول است. این مسئله اولاً به دلیل استفاده بیش از حد آن امری طبیعی است. ثانیاً باز شدن آب گرم برای مدت طولانی در طول دوش گرفتن باعث خراب شدن واشر، مغزی و سوپاپ شیر خواهد شد. به همین دلیل در این مطلب قصد داریم تمامی مواردی که ممکن است در این نوع شیرها خراب شود را مورد بررسی قرار دهیم.

خرید شیر دوش با کیفیت

ابتدا در نظر داشته باشید که بیشتر محصولاتی که در حال حاضر ارائه می شوند، دارای نشان استاندارند هستند. از همین رو نمی توان گفت که کدام محصول باکیفیت و کدام یک بی کیفیت است. هرکدام از شرکت های تولید شیرآلات نیز تمام توان خود را برای عرضه محصولات بی نقص به کار می گیرند.

رقابت در زمینه تولید شیرآلات بسیار بالا است. چندی پیش در مطلب دیگری تحت عنوان «بهترین شیرآلات ایرانی» به صورت مفصل در این خصوص صحبت کردیم. بهترین برندهای تولید شیرآلات را معرفی کردیم. شیرآلات راسان، سهند، شودر، قهرمان و کی دبلیو سی در صدر لیست ما قرار گرفتند. از این رو می توانید از محصولات این شرکت ها با خیالی آسوده استفاده کنید.

در صورتی که شیر دوش شما با کفیت باشد، مدت زمان زیادی دوام خواهد آورد. با این وجود، نمی توان از خراب شدن مغزی یا واشر آن جلوگیری کرد. اگر بهترین شیرآلات را نیز تهیه کنید، بالأخره پس از مدتی واشر، مغزی یا سوپاپ آن‌ها خراب می شود.

معمولاً شیر آب گرم بسیار سریع تر خراب می شود. مجاورت واشر و مغزی با آب گرم باعث می شود سرعت خوردگی و تخریب آن‌ها نسبت به واشر و مغزی آب سرد بالاتر باشد.

هزینه تعمیر شیر دوش قدیمی

این مسئله بستگی به شما دارد که تعمیر شیر دوش را خودتان بر عهده بگیرید یا آن را به استادکار واگذار کنید. بدون شک هزینه اصلی شما، هزینه ای خواهد بود که به استادکار پرداخت می کنید. مهم نیست کار شما تا چه اندازه ساده باشد. استادکار هزینه رفت و آمد به منزل شما و حق دست خود را خواهد گرفت.

به همین دلیل بهتر است خودتان دست به آچار شده و شروع کنید. هزینه تعمیر شیر دوش معمولاً متوجه 5 قسمت اصلی است. این 5 قسمت را واشر، مغزی، سوپاپ (اهرم)، فلکه و سر دوش تشکیل می دهند.

هزینه تعویض واشر بسیار ناچیز است و تعمیر آن نیز ساده ترین بخش تعمیر خواهد بود. احتمالاً هزینه شما از 2 هزار تومان تجاوز نمی کند.

تعویض مغزی شاید پرهزینه ترین مورد باشد. اگر مغزی شما خراب شده و به اصطلاح هرز شود، باید تعویض شود. قیمت مغزی بسته به نوع و شرکت تولیدکننده آن متفاوت است و ممکن است از 10 تا 20 هزار تومان برای شما هزینه داشته باشد. توصیه می کنیم مغزی باکیفیت تهیه کنید که هر چند وقت یک بار مجبور به تعویض آن نشوید.

سوپاپ شیر دوش نیز قیمتی در همین بازه دارد. البته احتمالاً قیمت آن از مغزی کمتر باشد. توجه کنید که انتقال آب از شیر اصلی به دوش توسط 2 مکانیزم انجام می شود. در برخی شیرهای امروزی تر شاهد یک سوپاپ هستیم و با کشیدن و فشار دادن آن به بالا و پایین، آب تغییر مسیر می دهد. نوع دوم آن‌هایی است که یک اهرم بین دو فلکه شیر قرار دارد. با چرخاندن اهرم به سمت راست و چپ، آب تغییر جهت می دهد. معمولاً قیمت سوپاپ از اهرم بیشتر است.

ممکن است فلکه شیر شما نیز خراب شود. با گذشت زمان و تعویض چندباره مغزی، ممکن است رزوه های فلکه ای که مغزی توسط آن می چرخد صاف شده و به اصطلاح هرز شود. در این حالت بلافاصله باید این فلکه تعویض شود. در غیر این صورت مغزی شما را نیز هرز کرده و باید هزینه ای دو برابری متحمل شوید. جنس این فلکه معمولاً از جنس شیر اصلی است و قیمتی در حدود 10 الی 20 هزار تومان خواهد داشت.

آخرین بخشی که ممکن است خراب شود، سر دوش شما است. با اینکه سر دوش کمتر خراب می شود اما بهتر است هرچند وقت یک بار نسبت به تعویض آن اقدام کنید. در بیشتر موارد جنس این سر دوش ها از پلاستیک است. جرم موجود در آب به مرور در میان روزنه های سر دوش رسوب کرده و برای پوست و موی شما زیان بار خواهد بود. حداقل کاری که می توانید انجام دهید، شستن چند ماه یک بار سر دوش با کلر و مواد شوینده است.

تعویض واشر شیر دوش

همان طور که عنوان شد، واشر شیر دوش قدیمی بیشتر از همه اجزای شیر خراب می شود. هزینه تعویض آن از همه کمتر است. در شیرهای قدیمی و فلکه ای برای تعویض واشر به 2 ابزار نیاز دارید. یک پیچ گوشتی و یک آچار فرانسه تمام چیزی است که برای تعویض واشر نیاز خواهید داشت. احتمال نیاز به انبردست نیز وجود دارد اما می توان از آچار فرانسه به جای آن استفاده کرد.

ابتدا درپوشی که بر روی فلکه نصب شده است را جدا کنید. این درپوش معمولاً پلاستیکی است و روی آن به دو رنگ آبی و قرمز برای جدا کردن آب سرد و گرم علامت هایی رسم شده است.

پس از آن یک پیچ کوچک را مشاهده می کنید. این پیچ معمولاً هم با پیچ گوشتی دو سو و هم چهار سو باز می شود. پیچ را باز کنید. اگر مدت زیادی از تعویض واشر گذشته باشد ممکن است پیچ زنگ زده باشد. هرچند این پیچ ها ضدزنگ هستند اما پس از مدتی روکش آن‌ها دوام خود را از دست داده و زنگ می زند. باید فشار بیشتری بیاورید.

اکنون می توانید با بیرون کشیدن فلکه، آن را از بدنه شیر جدا کنید. باز هم ممکن است رسوب و زنگ شیر مانع جدا شدن ساده فلکه از مغزی شود. می توانید با چند ضربه مختصر آچار، آن را شل کرده و جدا کنید.

اکنون می توانید مغزی را که زردرنگ است مشاهده کنید. مغزی باید توسط آچار فرانسه جدا شود. آچار فرانسه را با اندازه دقیق دور دنده های مغزی محکم کرده و در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید. رسوب و زنگ ممکن است مغزی را نیز تحت تأثیر قرار داده باشد. از این رو باید حوصله داشته باشید.

در این مرحله معمولاً با یک واشر پلاسیده و نابود شده روبرو می شوید. آرامش خود را حفظ کنید.  واشر توسط پیچ دیگری به مغزی وصل شده است. این پیچ ممکن است با پیچ گوشتی باز شود؛ ممکن هم هست هیچ شیاری نداشته باشد و باید از انبردست برای باز کردن آن استفاده کنید. البته اگر دست به آچارتان خوب باشد، می توانید از آچار فرانسه نیز برای باز کردن این پیچ کوچک و ظریف استفاده کنید. واشر نو را داخل شیار مخصوص خود قرار داده و پیچ را محکم کنید. این پیچ نباید آن‌قدر محکم شود که اطراف واشر را به بیرون متمایل کند. نباید آن‌قدر هم شل باشد که پس از مدتی بیرون آمده و به داخل شیر بیفتد.

اکنون شیر شما آماده شده است. تمامی مراحل یاد شده را به صورت عکس انجام داده و شیر شما اکنون باید بدون نقص کار کند.

تعویض مغزی شیر دوش

اکنون که با تعویض واشر آشنا شدید، تعویض مغزی از آن ساده تر خواهد بود. پس از باز کردن درپوش، باز کردن پیچ اتصال فلکه به مغزی و درآوردن فلکه به مغزی خواهید رسید.

در این مرحله کافی است مغزی را خلاف جهت عقربه های ساعت توسط آچار فرانسه باز کرده و آن را با مغزی جدید تعویض کنید. مغزی های نو خودشان واشر دارند و نیازی به گذاشتن واشر نخواهد بود.

تعویض فلکه شیر دوش

این فلکه در موارد معدودی خراب می شود. جنس آن از جنس شیر اصلی است. تنها عاملی که ممکن است در این فلکه خراب شود رزوه های آن است. این رزوه ها با تعویض چندباره مغزی ممکن است هرز شده و کارایی خود را از دست دهند. با هرز شدن آن بلافاصله باید نسبت به تعویض مغزی اقدام کنید. البته ممکن است این هرز گردی مربوط به مغزی شما باشد. کافی است پس از باز کردن فلکه نگاهی به هردوی آن‌ها بیندازید. معمولاً به سادگی قابل تشخیص است که مشکل از کدام مورد است.

تعویض این فلکه نیز از تعویض واشر و مغزی ساده تر خواهد بود. کافی است درپوش رنگی آن را جدا کرده و پیچ کوچک اتصال آن را باز کنید. آن را با فلکه جدید تعویض کرده و پیچ آن را تعویض کنید.

تعمیر سوپاپ شیر دوش

تعویض سوپاپ معمولاً از تعویض واشر و مغزی مقداری پیچیده تر است. ابتدا شلنگ دوش را از آن جدا کنید. یک درپوش پلاستیکی در داخل سوپاپ (جایی که آب خارج می شود) وجود دارد که باید توسط دم باریک یا انبردست بیرون کشیده شود.

اکنون دم باریک را (از جایی که آب خارج می شود) داخل سوپاپ فروبرده و سوپاپ را خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید. فلکه سوپاپ باز می شود. اکنون باید توسط آچار آلن (معمولاً 12 میلی متر) در جهت عقربه های ساعت، پیچ اتصال سوپاپ را باز کنید. آچار را از همان قسمتی باید وارد کنید که آب از شیر خارج می شود. سوپاپ جدید را جایگزین کرده و مراحل طی شده را به صورت عکس طی کنید.

اگر شیر دوش شما سوپاپ ندارد و دارای اهرم برای انتقال آب به دوش است، کار ساده تری در پیش دارید. کافی است دقیقاً مشابه تعویض مغزی، درپوش آن را جدا کرده، پیچ اهرم را باز کرده و اهرم را توسط آچار فرانسه باز کنید. سپس آن را با اهرم جدید تعویض کرده و دوباره آن را سر جایش محکم کنید.